CURA helpt bij versterken morele veerkracht

Zeven jaar na de start van de ontwikkeling van CURA is er het gelijknamige eindsymposium. Daarmee wordt het driejarig implementatieonderzoek afgesloten en de afronding van het proefschrift van Malene van Schaik gevierd. Ondertussen kijken de onderzoekers alweer vooruit.

De behoefte aan een laagdrempelig instrument om te kunnen reflecteren op moreel lastige situaties binnen de palliatieve zorg. Dat vormde in 2017 de start van de ontwikkeling van CURA. Het instrument (Concentreren, Uitstellen, Reflecteren, Actie ondernemen) werd speciaal ontwikkeld voor én samen met verzorgenden en verpleegkundigen.
Vervolgens werd er een haalbaarheidsstudie uitgevoerd. Daaruit bleek dat het instrument als prettig werd ervaren. CURA leek effect te hebben en zorgverleners te ondersteunen bij morele stress en bij het (h)erkennen van dat soort situaties. Uit die studie werd ook duidelijk dat er meer ondersteuning nodig is om het instrument te gaan gebruiken, zowel inhoudelijk als bij de implementatie.

CURA-ambassadeurs
Wat volgde was een driejarig onderzoekstraject dat op donderdag 21 maart wordt afgesloten met een symposium en de verdediging van het proefschrift 'CURA: Developing, evaluating and implementing a new clinical ethics support instrument for palliative care'. Tijdens het driejarig onderzoek stond de effectiviteit en implementatie van CURA centraal. Ook werd er een training ontwikkeld voor 'CURA-ambassadeurs'. Promovenda Malene van Schaik: "Zij zijn het die CURA initiëren, op de kaart zetten en helpen implementeren." Uit de effectiviteitsstudie bleek dat hun morele veerkracht - daarmee wordt bedoeld het vermogen om het evenwicht te herstellen, behouden of versterken na moreel lastige situaties - en morele competenties zijn versterkt na het gebruik van CURA. Ook blijkt dat zij een belangrijke rol spelen bij de implementatie. "Zij zijn de kartrekkers, hebben affiniteit met het onderwerp en zijn in staat om mensen te enthousiasmeren en te mobiliseren."

Planmatig en flexibel
Een ander inzicht is dat het hebben van een plan, een implementatiestrategie van grote waarde is voor succesvol gebruik van de CURA-methodiek. "En dat je daarin tegelijkertijd flexibel moet zijn", vult Malene aan. "Soms kun je duidelijke ideeën hebben waar je CURA wilt implementeren maar blijkt gaandeweg dat het anders uitpakt. Dan zul je je implementatieplannen moeten aanpassen. Enerzijds formaliseren en anderzijds flexibel mee omgaan dus. Dat blijkt een van de strategieën voor een succesvolle implementatie."

Vooruitkijken
Is daarmee het onderzoek naar CURA afgesloten? Volgens Malene niet. Er zijn plannen om CURA door te ontwikkelen voor doeleinden in het onderwijs. Ook ligt de vraag voor of CURA toepasbaar is in andere contexten dan de palliatieve zorg. En men is benieuwd wat de effecten zijn bij de collega's van de CURA-ambassadeurs - dat zijn de zorgprofessionals die niet getraind zijn maar wel CURA toepassen onder begeleiding van een CURA-ambassadeur. Kortom, genoeg te onderzoeken!


Het Eindsymposium CURA is gratis toegankelijk voor belangstellenden.
9:00-12:00 uur, NU gebouw, Theater 9 (NU-4C51), De Boelelaan 1111 Amsterdam.
Om 13.45 uur verdedigt Malene van Schaik haar proefschrift in de Aula Vrije Universiteit, De Boelelaan 1105. Ook deze bijeenkomst is openbaar toegankelijk.
Voor beide evenementen geldt: wel even aanmelden via https://forms.gle/Y1zqSpjmdm34LU8H6

Naschrift
Voor het onderzoek naar de implementatie en effectiviteit van CURA in de palliatieve zorg heeft Malene heel breed kunnen kijken. De thuiszorg, hospices, verpleeghuizen en ziekenhuizen namen deel. Voor al die contexten zijn de resultaten dan ook relevant. "Organisaties waar we mee samenwerkten, hebben financiering ontvangen van ZonMw om CURA goed te kunnen implementeren. Het is bijzonder en een belangrijk signaal dat ZonMw niet alleen geld voor onderzoekers heeft maar ook de zorgorganisaties ondersteunt bij deelname aan onderzoek."