17 augustus 2023

Waardenanamnese zet waarden en wensen patiënt voorop

Wat vinden patiënten écht belangrijk als het gaat om zorg? Waarom is dat zo? En hoe kunnen die waarden leidend zijn in de behandeling? Die vragen liggen ten grondslag aan de ontwikkeling van een waardenanamnese. Een instrument dat een andersoortig gesprek tussen zorgverlener en patiënt stimuleert.

"Wij zijn er heel goed in om over medische kwesties te praten. En over sociale. We praten alleen niet zo expliciet over waarom patiënten iets belangrijk vinden. Terwijl dat een belangrijk licht kan werpen op wat passende zorgverlening is voor de individuele patiënt." Aan het woord is Savannah van Kuppenveld, junior-onderzoeker binnen de afdeling Ethiek, Recht en Humaniora van het Amsterdam UMC. Samen met dr. Kathelijn Versteeg (internist-oncoloog en -ouderengeneeskunde), dr. Josephine Stoffels (internist-ouderengeneeskunde) en dr. Suzanne Metselaar (medisch ethicus) werkt zij samen in het participatieve ontwikkelonderzoeksproject 'Waarden en Wensen centraal'.

Voor zorgverlener én patiënt
Het project heeft tot doel om een instrument te ontwikkelen dat de dialoog over waarden en wensen bevordert onder oudere patiënten met kanker. Binnen deze groep patiënten is overleving niet altijd het belangrijkste behandeldoel. Ook is de gezondheidswinst van behandelingen lastiger te voorspellen, vertelt Savannah. "De waardenanamnese is er enerzijds op gericht om zorgverleners te faciliteren en sensitief te maken op waarden en wensen. Anderzijds willen we zorgvragers handvatten geven om na te denken over waarom bepaalde wensen of doelen voor hen belangrijk zijn. Voor beide groepen is het niet gebruikelijk om in de spreekkamer hier expliciet over in gesprek te gaan."

Pilots en finetunen
Voor de ontwikkeling van de waardenanamnese is samengewerkt met een community of practice bestaande uit patiëntvertegenwoordigers, verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten, artsen, geestelijk verzorgers en ethici binnen het zorgpad geriatrische oncologie. "We hebben een aantal bijeenkomsten gehouden om input uit de praktijk op te halen. Over wat de drempels voor een gesprek over waarden en wensen zijn, waar zij meerwaarde zien en hoe het instrument eruit moet zien."

Toegevoegde waarde
In september, een klein jaar na de start van het project, is de eerste versie van de waardenanamnese klaar. Vanaf oktober zullen er pilots worden gehouden. "Dan gaan we in de praktijk, met zorgverleners en zorggebruikers kijken wat werkt en zullen we het instrument finetunen." Vooralsnog gebeurt dat voor de specifieke doelgroep van ouderen met kanker. Savannah verwacht echter dat de Waardenanamnese in de toekomst ook voor andere specialismen van toegevoegde waarde kan zijn."


Terug naar nieuws

AI en ethische dilemma’s centraal op Zorg2025-bijeenkomst
Op 5 november vindt de Zorg2025-bijeenkomst plaats over AI en ethische dilemma’s in de gezondheidszorg meer...
Populairwetenschappelijk boek Vaccins verschenen
Wat doe je als je je als wetenschapper zorgen maakt over de misinformatie en opzettelijke onzin over vaccins? meer...
Lezing: dé ethiek van AI bestaat niet
Onlangs hield Marieke Bak, medisch ethicus van Amsterdam UMC, een lezing op de collegedag van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen. meer...